-
- +90 212 215 50 55
Ani bel tutulmalarında bacakları yükseğe kaldırmak, omurgayı bastırmak ağrının hafifletilmesinde faydalıdır. Ağrınız üç günden fazla sürüyorsa altta yatan neden mutlaka teşhis edilmeli.
Doktorların beli ağrımaz, beli tutulmaz diye bir kâide yok. Bugün 3 gündür çektiğim bel tutulması nedeniyle; bel tutulması nedir? nasıl olur? tedavide neler yapılabiliri anlatmak istiyorum. Genelde bel ağrısı nedenleri bilinmesine rağmen bizim bel ağrımız hiç beklemediğimiz bir nedenden dolayı ortaya çıktı. Başka bir nedenle MR çektirelim istedik. Hazır MR'a girmişken, bel ve boyun MR ımızı da çektirdik.
Mâlum MR'a girerken elbiselerimizi çıkartıyoruz ve ince bir önlük ile çekim alanına sokuluyoruz. MR çekilen ortam ısısı normal oda ısısından daha düşüktür. Yani soğuk bir odada üzerinizde bir şey olmadan uzun bir süre çekim bitene kadar MR da bekliyoruz. Çekim bitince radyoloji teknisyeni hocam çekim bitti kalkabilirsiniz dediğinde belimin tutulduğunu ve hareket edemediğimi gördüm. Böylece tıp literatürüne yeni bir tutulma nedeni daha eklenmiş oldu. MR çektirirken beliniz tutulabilir şeklinde. Aslında olayın uygunsuz bir pozisyonda soğuk bir ortamda uzun süre kalmakla bel adalelerinde gelişen spazma, kasılmaya bağlı olduğunu biliyoruz. Bizim bel tutulmamızdan hareket ederek, bel tutulması konusunu anlatmaya çalışacağız.
Yani hemen herkes bel tutulması yaşayabilir. Dikkatli olmak gerekir. Bir bardak suyu almak için uzandığınızda ya da yerden bir gazeteyi kaldırırken aniden kilitlenip hareket edemez hale gelebilirsiniz. Bu olay bizim toplumumuzda çok yaygın olarak yaşanmaktadır. Her ne kadar basit bir olay gibi görünse de altta yatan nedenin ortaya çıkarılması önemlidir.
Günlük hayatta bel ağrısı ve bel kasılmasının nedeni aşırı kullanım, spor yaralanmalar ya da kazalar olabilir. Şunun bilinmesinde fayda var; Her ne kadar bel adaleleri kasılıyorsa da, bu kasılmayı tetikleyen bel omurgaları ya da çevre anatomik dokularda oluşan görünüşte önemsiz küçük hasarlar söz konusudur.
1. Kas Kaynaklı Bel Tutulmaları:
Beldeki kalın kaslar belin dik tutulmasını ve dengeyi sağlarlar. Anormal hareketlerle omurgamızın zarar verilmesini engellerler. İstemli olarak hareket ettirdiğimiz bu kaslar bazen, omurgalarımıza yönelik bir tehdit algısı hissettiklerinde isteğimiz dışında kasılırlar. Belin arka kısmındaki adaleler karın adaleleriyle uyum içersinde çalışırlar. Karın kaslarının zayıf olması bu uyumu bozar. Bel kasları kasıldığında şiddetli ağrı bele yerleşerek insanı kilitler, hareket edemez hale getirir. Burada tek neden omurgamızı çevreleyen kaslar ve bağlarda oluşan spazmlardır. Omurga etrafındaki büyük kasların ve destek bağların hasarlanması enflamasyon gelişmesineneden olabilir, sonuçta bel ağrılarının ve kasılmaların uzayarak kronik hale gelmesine neden olabilir.
2. Omurlar Arasındaki Disklerin Bozulması:
Bu durum dejeneratif disk hastalığı olarak adlandırılır. Bel ağrısının, bel tutulmalarının en sık nedenlerinden bir tanesi de, omurlar arasındaki yastıkçık görevi gören disklerin aşınması, yüksekliğinin kaybetmesi ve bütünlüğün bozulması sonucu oluşur.
Diskler bozulunca öne arkaya eğilme, belin sağa sola dönmeleri zorlaşır, biraz daha yüklenme zorlanma oluştuğunda ağrılar ve bel tutulmaları oluşur. Sabah yataktan zor kalkarsınız. Diskitis: Omurlar arasındaki disklerin iltihaplanmasına verilen addır. Aşırı bel ağrısına, bel tutulmasına neden olur. Bu ciddi durum hastanede yatarak tedavi edilmeyi gerektirir.
3. Fıtıklar:
Bahsettiğimiz diskler anormal bir sıkışıklık oluştuğunda bulundukları yerden omuriliğe doğru hareket eder, yani fıtıklaşarak, baloncuk halinde şişerek veya koparak sinirler üzerini baskı yaparlar, bu da bel tutulmasının başka bir nedenidir. Disklerin baloncuk yaparak sinirlere baskı yapması ağrı ve spazmlara neden olan kimyasal maddelerin ortaya çıkmasına neden olur. Sinir kökleri hasarlanıp enflamasyon oluşur. Sinir kökü üzerindeki bu baskı, ağrı, uyuşma, karıncalanma gibi sıkıntılara yol açabilir. Siyatik: Bel fıtığının özel bir tanımı, ifadesidir. Aynı şekilde sinir sıkışmasına bağlı olarak kalçadan bacağın arkasına kadar devam eden ağrı, uyuşma, yanma, karıncalanma gibi belirtilere neden olur.
4. Omurga Kayması:
Belde bulunan omurgalardan bir tanesinin yerinden çıkarak kayması sonucu sinirleri sıkıştırdığı bir durumdur. Bu anormal durumun üzerinde ani bir hareket, ağır kaldırma yâda strese maruz kalması sonucu ani bir bel tutulması ortaya çıkabilir.
5. Skolyoz:
Normalde ağrıya neden olmayan bu iskelet eğriliği bazen ani bel tutulmalarına neden olabilir. Skolyoz hastaları egzersizlerini ihmal etmemeli, herhangi bir ağrıyla karşılaştıklarında daha özenli davranmalıdırlar.
6. Romatizma:
Vertebrada iltihaplanmalara neden olan artritler yani eklem iltihapları ani bel tutulmalarına neden olabilir.
7. Kemik Erimesi:
Osteoporoz, omurlarda ağrılı kırıklara, omurga çökmelerine yol açabilir. Kompresyon kırığı denilen sorun oluştuğunda dayanılmaz ağrılar ortaya çıkabilir. Bel tutulması hastaları çok rahatsız eder.Bazan hastalar hareket edemez hale gelirler.
8. Gebelik ve Şişmanlık:
Karın kaslarının zayıfladığı bele anormal yüklerin bindiği durumlarda sırt kasları stres altına girer ve kasılma, tutulma, ağrılar oluşur.
9. Ağır Kaldırma: Başlı başına risk faktörüdür.
Eğilip kalkarken belde ağrı en yaygın görülen ağrı şikayetleri arasındadır. Aşırı düzeyde bel ağrısı yaşam konforunu ciddi oranda ortaya çıkarır. Bel ağrısı hafif düzeyde olursa biraz dinlendikten sonra ortadan kalkar. Eğilip kalkarken belde ağrı olduğunda belirli bir süre dinlenmek ve fiziksel aktiviteyi kesmek doğru olacaktır.
Günlük olarak yaşanan fiziksel aktiviteler sırasında otururken ya da kalkarken bel bölgesinde ağrı oluşabilir ve bu durum çok farklı durumlara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu süreçte ağrılarda kısa bir süre yatakta istirahat etme durumunda şikayetler ortadan kalkar. Burada duruşun düzelmesi için öncelikle ağır nesneler kaldırmaktan kaçınılmalıdır. Özellikle bir nesne çağırırken eğilerek kaldırmak doğru bir seçim olur.
Bunun yanında bel bölgesinin aktivite sırasında terli kalmaması gerekir. Aynı zamanda rüzgar olduğu zamanda rüzgara bölgeyi maruz bırakmamak gerekir. Bel ağrısı olduğunda öncelikle egzersizler yapmalı ve omurga bölgesine binen yükün daha hafif hale getirilmesi gerekir. Bel kasları ne kadar güçlenirse ve bel ağrıları ortadan kalkarsa sorunlar ortadan kalkar.
Eğilip kalkarken belde ağrı şikayetleri hala devam ediyorsa ve bununla birlikte bacak bölgesine yayılan bir ağrı varsa hemen bir uzmana görünmek gerekir. Yapılan muayene, tetkikler ve incelemeler sonucunda kişiye özel bir tedavi programı uygulanır. Bu durumda fizik tedavi ile de bel bölgesinin güçlendirilmesine yönelik egzersizler de yapılabilir.
Ağrıları azaltmak, spazmları çözmek için sırt kaslarının gevşetilmesi gerekmektedir. İlk iki üç gün 15-20 dk lık iki saat ara ile buz torbalarının uygulanmasını yapılabilir. Önemli nokta, buzların direkt cilt ile temas etmemesidir. Aksi halde buz yanıkları ortaya çıkabilir. Buz uygulaması yanlış bir uygulama değildir ancak bizim tercihimiz sıcak uygulamasıdır. Sıcak uygulaması da kuru sıcak tarzında değildir, nemli sıcak örneğin Türk hamamlarında ki göbek taşlarına uzanmak, kaplıca sıcak suyuna girmek gibi keyifli uygulamaları tercih ediyoruz.
Ani bel tutulmalarında, adale spazmlarında, kilitlenmelerde sıcak su en etkili ilaçtır. Amaç kasların rahatlatılması, ağrının giderilmesidir. Ani bel tutulmalarında bacakları yükseğe kaldırmak, omurgayı bastırmak ağrının hafifletilmesinde faydalıdır.
Bel tutulması fiziksel hareketleri çok kısıtlayan bir durumdur. Bu rahatsızlık için çok çeşitli tedavi yöntemleri söz konusudur. Özellikle bel tutulması için uzmanlar tarafından önerilen yöntemler ve ilaçlar kullanılmalıdır. İlk olarak doktor tarafından bir muayene yapılması gerekir. Daha sonra da bel bölgesinde rahatlatıcı etkisi olacak ve kasların daha fazla açılmasına etki edecek hap ya da merhemler sürülebilir.
Bel tutulması bazı iltihaplara bağlı olarak yaşanabilir. Bu durumda da eczacınıza danışarak bazı ilaçlar satın alabilirsiniz. Burada öncelikle doktorun önerdiği ilaçları kullanmak en doğru yöntem olacaktır. Aynı zamanda bel tutulması olduğu anda hastanın hemen dinlenmesi lazım. Yoğun fiziksel aktivitelerden de kaçınmak gerekir. Bu sayede bel bölgesinin güçlenmesi sağlanır.
Anlık uygulamalar bel tutulmasına iyi gelir. Ancak ilerleyen durumlarda bel tutulmasının geçmesi için bel kaslarının güçlendirilmesi gerekebilir. Bu durumda fizik tedavi ve rehabilitasyon desteği şart olabilir. Uzmanlar tarafında önerilen teknikler ile hemen destek alınır. Bel tutulmasında çok ileri düzey bir problem varsa ameliyat da gerekebilir. Bu durumda tanı ve tedavi süreci önemlidir.
Bel tutulmasına karşı bölge soğuktan da korunmalıdır. Bel bölgesinin zorlanmaması ve sıcak tutulması ile tutulmaya bağlı şikayetler ortadan kalkar. Bel bölgesinde sık sık tutulma şikayeti olan hastalar hemen bir uzmana başvurmalı ve bu konuda bilgi alarak yollarına devam etmelidir.
Disklerin dışında bağlar olarak bilinen doku bantları omurgaları yerinde tutar, tendonları ve kasları omurgaya sabitler. Diğer taraftan ayaklara uzanan sinirler de beldeki omurların arasından çıkarak aşağıya doğru seyrederler. Bel ağrısı ve bel tutulmaları en çok mekanik nedenlerden dolayı meydana gelmektedir. Diğer taraftan spondiloz denilen yaşın ilerlemesiyle omurga eklemlerinde, disklerde ve kemiklerde yıpranmaya bağlı olarak meydana gelen genel bir dejenerasyon da bel ağrısı ve bel tutulması oluşmasını kolaylaştırmaktadır.
Beldeki kas tutulması her zaman yaşanabilecek bir problemdir. Günlük hayat telaşı içinde ani bir hareket ile belde kas tutulmaları ortaya çıkabilir. Dinlenme vakti yoksa da kas tutulması büyük problemler ortaya çıkabilir. Bu nedenle bele yönelik hareketlerde hassas hareket etmek gerekiyor.
Beldeki kas tutulması durumunda şu önlemler alınabilir;
