Ayaklarda Yanması Neden Olur?

Ayaklarda yanma hissine neden olacak birçok tıbbi hastalıklar söz konusudur. Sadece hastalıklar değil fazla egzersiz yapmak aşırı sıcağa yada güneşe maruz kalmak gibi normal bazı fizyolojik nedeler de ayaklarda yanma problemlerine neden olmaktadır. Ayaklardaki yanma hissini ifade etmek için “yanan ayaklar” tabiri de kullanılmaktadır. Bizim üzerinde duracağımız husus bireyleri özellikle her akşam veya gece rahatsız eden ayaklardaki yanma hissidir. 

Yanma hissi bazen tek başına değil de beraberinde ağrı, uyuşma ve kızarıklıklarla beraber olabilmektedir. Bazı hastalar bu belirtilerin yanında kaşınma ve terlemenin de yanmalara eşlik ettiğinden şikayetçidirler. Eriromelaljia denilen bir hastalıkta tüm bu şikayetler bir arada görülmektedir.

Yanan ayaklar üzerine yapılan araştırmalarda hiçbir neden bulunmadan da kalıtsal bir sendrom olarak ayaklardaki yanma hissinin olabileceği bildirilmektedir. Yanan ayaklar sendromu, yalnızca gece değil, gündüz saatlerinde de görülebilir olmasıyla farklılık gösterir. Diğer yandan mevcut nörolojik bir rahatsızlığın seyri esnasında ortaya çıktığı bilinmektedir. 

Ayaklardaki yanma hissine neden olabilecek sorunların kısa bir listesini sunmak isteriz. Bunlar;

Duyusal Polinöropatiler: ayaklardaki yanma hissinin en yaygın sorumlusudur. Uzun süreden beri diyabeti olan hastalarda kan şekerinin kontrol edilemediği durumlarda yavaş yavaş gelişen duyu sinirlerinin zarar gördüğünün bir durumdur. Yine kanseri tedavi etmek için uygulanan ilaçlar, genetik hastalıkların bazısı, romatoid artrit, enfeksiyonlar alkol alışkanlığı ve özellikle B vitamini eksiklikleri periferik nöropatinin nedenleri arasındadır.  Genele baktığımızda sık karşılaştığımız 3 problem ayak yanmalarının sorumlusu olarak karşımıza çıkmaktadır.  Diyabet, Alkol kullanımı ve beldeki sinirlerin sıkışması.

Bel fıtığı: Belin en altında bulunan ve L5-S2 arasındaki bel fıtıklarında ayağa giden sinirlerin baskı altında olmasından kaynaklanana ayak yanmaları görülmektedir. Hadise kronik ise yanmalar da kronik geçmeyen bir hale dönüşmektedir.

Siyatik sinir hasarı: yanlış yapılan iğneler siyatik sinire zarar verdiği zaman, kalça kırığı gibi nedenler siyatik sinire hasar vermiş ise ayak yanmaları görülür.

Troid bozuklukları: Özellikle troid hormonunun azlığında (hipotroidi) ayak yanmaları sık olarak karşımıza çıkmaktadır.

Romatoid artrit: iltihaplı romatizmalardan romatoit artrit eklemlerde deformasyon yaparak sinir sıkışmalarına yol açabilir. Bu durum doğrudan yada dolaylı olarak ayaklarda yanma hissine neden olmaktadır.

Menapoz (daha çok istirahat veya uyku sırasında ayaklarda yanma tanımlanır)

Çok yürüme ve koşma, uygunsuz ayakkabı (atlet ayağı)

Üre: böbrek yetmezliğinin sonucu kanda artar beraberinde elektrolit değişikliklerine neden olarak ayaklardaki yanma hissini oluşturabilir.

B vitamininin özellikle B6, B5 ve B12vitaminlerinin eksikliği ayaklardaki yanmanın nedenlerini oluşturur.

Multiple Skleroz(MS hastalığı) ciddi ayak yanmalarının nedenleri arasında yer alır.

Yanan Ayak Tanısı Nasıl Konur?

Öncelikle hastalar ayaklarında yanma hissinin olduğunu ifade etmeleri önemli bir başlangıçtır. Hekimin detaylı muayenesi yol haritasını ve tedavi planının oluşturulmasında çok önemlidir. Ayak yanmasına neden olabilecek altta yatan hastalıkların araştırılması gerekmektedir. O zaman nedene yönelik tedavilere başvurulur. Bazı kan testleri, gerektiğinde MR ların istenmesi, EMG(sinir test) nin yaptırılması nedenin ortaya konması açısından ciddi yol göstericidirler.

Ayak Yanması Tedavisi

Basit ayak yanmalarında ozon yağı faydalı olmaktadır. Bazı ilaçlar verilebilir. (gabapentin, alfa lipoik asit, B vitaminleri gibi) Daha inatçı ağrılarda omurilik kanalına yapılacak enjeksiyonlar, sempatik sinir sitemine yönelik kalıcı radyofrekans sinir bloğu uygulamalarının devreye girmesi kaçınılmazdır.